Τίθεται σε ισχύ στην ΕΛΛΑΔΑ από το Σάββατο 3 Ιουλίου σύμφωνα με την νομοθεσία που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2020
Η ΕΕ καταπολεμά τα 10 πλαστικά είδη μίας χρήσης που βρίσκονται συνήθως στις παραλίες της Ευρώπης και προωθεί βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.
Βασική νομοθεσία: Οδηγία για τα πλαστικά μίας χρήσης
Έναρξη ισχύος (EE 27) : 2 Ιουλίου 2019
Σχετικές προτεραιότητες της Επιτροπής: Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία
Τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης (SUP) χρησιμοποιούνται μία φορά, ή για μικρό χρονικό διάστημα, πριν απορριφθούν. Οι επιπτώσεις αυτών των πλαστικών απορριμμάτων στο περιβάλλον και την υγεία μας υφίστανται σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορεί να καταστούν ιδιαίτερα σημαντικές. Τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης είναι πιο πιθανό να καταλήξουν στις θάλασσες από ό,τι οι επαναχρησιμοποιήσιμες επιλογές. Τα 10 πιο συνηθισμένα πλαστικά είδη μίας χρήσης που εντοπίζονται σε ευρωπαϊκές παραλίες, μαζί με τα αλιευτικά εργαλεία, αντιπροσωπεύουν το 70% όλων των θαλάσσιων απορριμμάτων στην ΕΕ.
Στόχος της ΕΕ είναι να καταστεί πρόδρομος στην παγκόσμια μάχη ενάντια στα θαλάσσια απορρίμματα και τη ρύπανση από τα πλαστικά. Οι κανόνες της ΕΕ αποσκοπούν στη μείωση του όγκου και του αντικτύπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον.
Ιστορικό
Μέσω της Οδηγίας της ΕΕ για τα πλαστικά μίας χρήσης, εφαρμόζονται διαφορετικά μέτρα σε διαφορετικά προϊόντα. Αυτά τα μέτρα είναι αναλογικά και προσαρμοσμένα για να έχουν τα πιο δραστικά αποτελέσματα, ενώ επίσης λαμβάνουν υπόψη εάν υπάρχουν πιο βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις.
Τα 10 σημεία για τα οποία μεριμνά η Οδηγία είναι τα εξής:
- Μπατονέτες
- Μαχαιροπήρουνα, πιάτα, καλαμάκια και αναδευτήρες
- Μπαλόνια και βάσεις μπαλονιών
- Δοχεία τροφίμων
- Κύπελλα ποτών
- Δοχεία ποτών
- Αποτσίγαρα
- Πλαστικές σακούλες
- Πακέτα και περιτυλίγματα
- Υγρά μαντηλάκια και είδη υγιεινής
Όταν υπάρχουν διαθέσιμες βιώσιμες εναλλακτικές, τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης δεν επιτρέπεται να διατίθενται στις αγορές των κρατών μελών της ΕΕ. Αυτό ισχύει για τις μπατονέτες, τα μαχαιροπίρουνα, τα πιάτα, τα καλαμάκια, τους αναδευτήρες και τις βάσεις μπαλονιών. Επιπλέον, ισχύει για τα φλιτζάνια και τα δοχεία τροφίμων και ποτών που κατασκευάζονται από αφρώδες ελαστικό και όλα τα προϊόντα που κατασκευάζονται από οξο-διασπώμενο πλαστικό.
Όσον αφορά τα υπόλοιπα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης, η ΕΕ εστιάζει στον περιορισμό της χρήσης τους
- μείωση της κατανάλωσης μέσω μέτρων ευαισθητοποίησης
- εισάγοντας απαιτήσεις σχεδιασμού, όπως απαιτήσεις για τον τρόπο που συνδέονται τα καπάκια με τις φιάλες
- εισάγοντας απαιτήσεις επισήμανσης, για την ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με το πλαστικό περιεχόμενο προϊόντων, τις επιλογές απόρριψης που πρέπει να αποφεύγονται και τη βλάβη που προκαλείται στη φύση εάν τα προϊόντα απορριφθούν στο περιβάλλον
- εισάγοντας υποχρεώσεις διαχείρισης αποβλήτων και καθαρισμού για τους παραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων εκτεταμένης ευθύνης παραγωγού (Extended Producer Responsibility, EPR)
Στους συγκεκριμένους στόχους περιλαμβάνονται οι εξής:
- στόχος ξεχωριστής συλλογής του 77% των πλαστικών μπουκαλιών έως το 2025 – αύξηση στο 90% έως το 2029
- ενσωμάτωση του 25% των ανακυκλωμένων πλαστικών σε φιάλες ποτών PET από το 2025 και 30% σε όλες τις πλαστικές φιάλες ποτών από το 2030
Στόχοι
Οι κανόνες της ΕΕ για τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης στοχεύουν στην πρόληψη και τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο θαλάσσιο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία.
Στόχος τους είναι επίσης να προωθήσουν τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά, συμβάλλοντας επίσης στην αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Περισσότερες πληροφορίες : https://ec.europa.eu/environment/topics/plastics/single-use-plastics_el